این نور درد را خاموش می‌کند | اسرار پنهان فوتون‌ها؛ از بهبود زخم تا اثرات چشمگیر بر مغز
در جهانی که سرعت پیشرفت علم هر روز مرزهای تازه‌ای را جابه‌جا می‌کند، روش‌های درمانی مبتنی بر نور بیش از هر زمان دیگری توجه پژوهشگران و پزشکان را به خود جلب کرده‌اند. اما آیا ممکن است تنها با تاباندن نور، سلول‌های بدن دوباره انرژی بگیرند و شروع به ترمیم خود کنند؟
همشهری آنلاین – یکتا فراهانی: فتوبیومدولیشن یا لیزردرمانی کم‌توان، یکی از شگفت‌انگیزترین فناوری‌هایی است که بدون درد، بدون جراحی و تنها باانرژی نور، مکانیسم‌های حیاتی بدن را فعال می‌کند. این روش از سلول‌ها شروع می‌کند؛ اما تأثیراتش در سراسر بدن دیده می‌شود؛ از ترمیم زخم‌ها تا بهبود عملکرد مغز.
روایت علمی یک درمان کم تهاجم
در سال‌های اخیر، پزشکی مدرن شاهد ظهور روش‌هایی بوده که در سکوت و بدون جنجال، مرزهای درمان را تغییر می‌دهند. یکی از این روش‌های قابل‌توجه و موثر، فتوبیومدولیشن (PBM) است؛ درمانی که با استفاده از نور قرمز و مادون‌قرمز، فرآیندهای عمیق سلولی را فعال می‌کند و به بدن اجازه می‌دهد خودش را با قدرت بیشتری ترمیم کند. این تکنیک که در جهان با سرعتی حیرت‌انگیز در حال گسترش است، امروز در پزشکی ایران نیز جایگاه ویژه‌ای یافته است.
بازآفرینی سلولی به کمک نور
دکتر آریستا شجاع‌الدین، پزشک لیزر تراپیست و رئیس انجمن علمی پزشکی لیزری ایران می‌گوید: وقتی درباره فتوبیومدولیشن صحبت می‌کنیم، از یک تکنیک ساده حرف نمی‌زنیم؛ از روشی حرف می‌زنیم که سلول‌های بدن را دوباره ترمیم و بازسازی می‌کند. در واقع این درمان به بدن یادآوری می‌کند چگونه خودش را ترمیم کند؛ چیزی که علم امروزی آن را بازآفرینی سلولی به کمک نور می‌نامد. اما ماهیت علمی این روش چیست و کاربردهای واقعی آن در کلینیک‌های معتبر دنیا چگونه اجرا می‌شوند.
بیشتر بخوانید:
- جراحی بدون تیغ جراحی | درباره ظرفیت‌های لیزردرمانی که شاید از آنها بی‌خبر باشید
- تکنیک یا معجزه
اسرار سلول‌های نورپذیر
به گفته رئیس انجمن علمی پزشکی لیزری ایران فتوبیومدولیشن، برخلاف بسیاری از درمان‌ها، نه دارویی وارد بدن می‌کند و نه بافتی را می‌بُرد یا می‌سوزاند. بلکه تنها یک کار انجام می‌دهد: سلول را با نور هدفمند شارژ می‌کند.
دکتر شجاع‌الدین توضیح می‌دهد: وقتی فوتون نور با طول‌موج مشخص وارد بافت می‌شود، به طور مستقیم سراغ میتوکندری می‌رود؛ همان نیروگاهی که ATP – انرژی زیستی سلول – را تولید می‌کند. نور باعث تحریک آنزیم سیتوکروم سی اکسیداز می‌شود و در نتیجه ATP افزایش پیدا می‌کند. این یعنی سلول بیدار می‌شود، انرژی می‌گیرد و شروع به ترمیم خودش می‌کند.
به گفته او، این فعال‌سازی سه پیامد مهم دارد: افزایش متابولیسم سلولی، کاهش التهاب و استرس اکسیداتیو و بهبود جریان خون و اکسیژن‌رسانی. این‌ها دقیقاً همان مکانیسم‌هایی هستند که باعث می‌شود PBM در طیف وسیعی از مشکلات جسمی و عصبی مؤثر باشد.
کاربردهای شگفت‌انگیز PBM
از جمله کاربردهای شگفت‌انگیز PBM می‌توان از تقویت عضلات تا مغز، تسکین دردهای مزمن و آسیب‌های ورزشی نام برد.
طبق گفته رئیس انجمن علمی پزشکی لیزری ایران، بیشترین مراجعه‌کنندگان این روش کسانی هستند که از دردهای عضلانی یا اسکلتی رنج می‌برند. بسیاری از بیماران که سال‌ها با درد کمر، گردن یا زانو درگیر بوده‌اند، پس از چند جلسه نوردرمانی بهبود قابل‌توجهی پیدا می‌کنند. این روش التهاب را کم می‌کند و عضله را وادار می‌کند ریکاوری سریع‌تری داشته باشد.
از جمله موارد کاربرد مهم آن نیز می‌توان از درمان آسیب‌های ورزشی، تاندونیت و بورسیت، آرتروز، گرفتگی‌های مزمن عضلانی و بهبود زخم‌ها و ترمیم بافت‌ها نام برد.
از جمله قدیمی‌ترین استفاده‌های آن نیز می‌توان از سرعت‌بخشیدن به روند التیام زخم‌ها از جمله: زخم‌های دیابتی، سوختگی‌ها، اسکارهای برجسته و ترمیم پس از جراحی نام برد.
دکتر شجاع‌الدین تأکید می‌کند: فتوبیومدولیشن می‌تواند کیفیت بافت ترمیم‌شده را بالا ببرد و از تشکیل اسکارهای ضخیم جلوگیری کند.
تأثیر نور بر عملکردهای شناختی و عصبی
یکی از جذاب‌ترین و پیشرفته‌ترین حوزه‌ها، تأثیر نور بر عملکردهای شناختی و عصبی است. در تحقیقات نشان‌داده‌شده است PBM می‌تواند حافظه و تمرکز را افزایش دهد، خلق‌وخو را تنظیم کند، بر علائم افسردگی و اضطراب اثر بگذارد، کیفیت خواب را بهبود بخشد و پیشرفت علائم پارکینسون و آلزایمر را کندتر کند. حتی در حوزه کاهش رفتارهای اعتیادی نیز مطالعات امیدوارکننده‌ای منتشر شده است. وقتی نور به ناحیه پیشانی تابانده می‌شود، جریان خون مغزی افزایش پیدا می‌کند و نورون‌ها انرژی بیشتری دریافت می‌کنند. این یعنی مغز کارآمدتر می‌شود.
مدیریت عوارض لیزرهای زیبایی و شیمی‌درمانی
به گفته دکتر شجاع‌الدین؛ فتوبیومدولیشن می‌تواند عوارض لیزرهای موهای زائد را کم‌تر کند و همچنین در بیماران تحت شیمی‌درمانی، التهاب و زخم‌های دهانی را کاهش دهد.
مزایای کلیدی PBM
دکتر شجاع‌الدین از جمله مزایای درمان با لیزر به مواردی مانند غیرتهاجمی بودن، نداشتن درد و دوران نقاهت و همچنین نداشتن اثرات مخرب برای بافت‌ها اشاره می‌کند و آن را مقرون‌به‌صرفه می‌داند و کاربرد آن را برای کودکان و سالمندان نیز بلامانع می‌داند.
دکتر شجاع‌الدین می‌گوید: تمام فلسفه PBM بر پایه کمک به بدن برای فعال‌کردن توان ترمیم طبیعی خودش است. همین موضوع آن را از بسیاری از درمان‌های دارویی متمایز می‌کند.
گردآوری: کولاک
شما چه نظری دارید؟ دیدگاه خود را در سایت کولاک بنویسید.
