برنامه درس‌هایی از قرآن | پاسخ سوالات درس هایی از قرآن پنجشنبه ۶ آذر ۱۴۰۴
برنامه امروز درس‌هایی از قرآن امروز پنجشنبه ۶ آذر ۱۴۰۴ طبق روال هر هفته از شبکه یک سیما پخش شد.
در مسابقه امروز، سؤالات حول محورهای قرآنی و اخلاقی مرتبط با موضوع اصلی برنامه مطرح می‌شود؛ محورهایی همچون تعلیمات تربیتی قرآن، توصیه‌های اخلاقی و نکات کاربردی در سبک زندگی اسلامی.
هر پنجشنبه برای دریافت پاسخ به سوالات مسابقه درس هایی از قرآن با کولاک همراه باشید.
جواب سوال اول مسابقه درس هایی از قرآن پخش شده در روز پنجشنبه ۶ آذر ۱۴۰۴: آیه ۱۱۴ سوره طه، بر گسترش چه امری اشاره دارد؟
آیه ۱۱۴ سوره طه، بر گسترش چه امری اشاره دارد؟
فَتَعالَى اللَّهُ الْمَلِکُ الْحَقُّ وَ لا تَعْجَلْ بِالْقُرْآنِ مِنْ قَبْلِ أَنْ یُقْضى إِلَیْکَ وَحْیُهُ وَ قُلْ رَبِّ زِدْنِی عِلْماً «۱۱۴»
نکته ها
از عبارت «لا تَعْجَلْ بِالْقُرْآنِ» «۱» به‌دست مى‌آید که پیامبراکرم صلى الله علیه و آله مجموعه آیات قرآن را مى‌دانسته و آن را پیش‌خوانى مى‌کرده است واین خود دلیل روشنى است بر آنکه قرآن مجید دو بار بر پیامبر نازل شده است، یکبار به صورت دفعى و بار دیگر به شکل تدریجى و آنچه را پیامبر در نزول دفعى در شب قدر دریافت کرده بوده، در هنگام نزول تدریجى، قبل از وحى مى‌خوانده است. «۲»
میان شتابزدگى و عجله از یک طرف و سرعت و سبقت که در قرآن با عباراتِ «سارِعُوا» «۳»، «سابِقُوا» «۴» مورد ستایش و دستور قرار گرفته از طرف دیگر، تفاوت و اختلاف اساسى وجود دارد. حُسن سرعت و سبقت در جایى است که تمام مسائل محاسبه و تنظیم شده باشد، لذا نباید فرصت و وقت را از دست داد، ولى شتابزدگى و عجله در جایى است که هنوز موعد انجام نرسیده و یا نیاز به تکمیل و بررسى است، از این روى مى‌بایست درنگ کرد.
جواب گزینه ۱) ظرفیت علمی
بر اساس قرآن، خداوند جهان را در تسخیر چه کسی قرار داده است؟
نحوه استفاده کردن، در سوره ابراهیم چند تا «سَخَّرَ» کنار هم چسبیده است. «سَخَّر» یعنی در اختیارت قرار دادم. «وَ سَخَّرَ لَکُمُ الْفُلْک» (ابراهیم/۳۲)، «وَ سَخَّرَ لَکُمُ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ» (ابراهیم/۳۳)، «وَ سَخَّرَ لَکُمُ اللَّیْلَ وَ النَّهارَ» (ابراهیم/۳۳)، «سَخَّرَ لَکُمُ الْأَنْهارَ» (ابراهیم/۳۲) شش تا «سَخَّر» داریم که می‌گوید: ابر و باد و مه و خورشید دست تو است. می گوییم: پس گیر کجاست؟ می‌گوید: تو بی عرضه هستی. «إِنَّ الْإِنْسانَ لَظَلُومٌ کَفَّارٌ» (ابراهیم/۳۴) دو میلی متر گوگرد اگر مدیریت شود، تا خدا پیش می‌رود. این گوگرد را به کبریت می‌زنی روشن می‌شود، وصل به چراغ گاز می‌شود. چراغ گاز وصل به غذا می‌شود. غذا وصل به انسان می‌شود و انسان وصل به خدا می‌شود. یعنی گوگرد تا خدا پیش رفت. چون مدیریت شد. اما اگر مدیریت نباشد، یک بشکه گوگرد هم یک سیب زمینی را نمی‌پزد. این مسأله اینکه چگونه استفاده کنیم؟ مسأله مدیریت…
قرآن، بهره‌گیری انسان، از کدام دریاها را تأکید می‌کند؟
در مورد جوهر، در سوره فاطر بعد از سوره یس، یک آیه داریم می‌فرماید: اول معنا کنم. بحر یعنی چه؟ ملح یعنی چه؟ یعنی نمک، «لا یَسْتَوِی» (نساء/۹۵)، «ما یَسْتَوِی» (فاطر/۱۲) اینها مساوی نیستند. قرآن می‌فرماید: «ما یَسْتَوِی الْبَحْران» (فاطر/۱۲) دو تا دریا مثل هم نیستند. «هذا عَذْبٌ فُرات» یکی گوارا است، شیرین است. «وَ هذا مِلْحٌ أُجاج» یکی هم تلخ و شور است. می‌گوید: مسأله جوهر است. «وَ مِنْ کُلٍّ» از هر دو دریای شور و شیرین، «تَأْکُلُونَ لَحْماً طَرِیًّا» گوشت ماهی در هردو هست. «وَ تَسْتَخْرِجُونَ حِلْیَهً» لؤلؤ و مرجان در حلیه هست. «تَلْبَسُونَها وَ تَرَى الْفُلْکَ فِیهِ مَواخِرَ» قایقرانی هم در هردو هست. قایقرانی، کشتی‌رانی، می‌خواهد بگوید: گیر شرایط نباش. کامپیوتر داریم یا نداریم؟ کولر گازی است یا آبی است؟ کتابخانه چند تا کتاب دارد؟ اینها همه شوخی است. امامی که در کنار مرقدش بحث پر می‌شود، حاج احمد آقا می‌گفت، خدا رحمتش کند. می‌گفت: کتاب‌های امام هیچوقت از دویست تا بیشتر نشد. با دویست کتاب دنیا را تکان داد. حسینیه‌ی جماران گچ و خاک است. سفید هم نکردند، در حسینیه‌ی گچ و خاک دنیا را تکان داد. اگر جوهر باشد کتاب هم نباشد…
آیه ۷۵ سوره آل‌عمران، از چه کسانی تمجید می‌کند؟
وَ مِنْ أَهْلِ الْکِتابِ مَنْ إِنْ تَأْمَنْهُ بِقِنْطارٍ یُؤَدِّهِ إِلَیْکَ وَ مِنْهُمْ مَنْ إِنْ تَأْمَنْهُ بِدِینارٍ لا یُؤَدِّهِ إِلَیْکَ إِلَّا ما دُمْتَ عَلَیْهِ قائِماً ذلِکَ بِأَنَّهُمْ قالُوا لَیْسَ عَلَیْنا فِی الْأُمِّیِّینَ سَبِیلٌ وَ یَقُولُونَ عَلَى اللَّهِ الْکَذِبَ وَ هُمْ یَعْلَمُونَ «۷۵»
جلد ۱ – صفحه ۵۴۳
نکته ها
در روایات آمده است: «امانت را به صاحبش برگردانید، حتّى اگر او فاسق باشد». «۱»
پیام ها
۱- در مورد مخالفانِ نیز، انصاف را مراعات کنید و همه را خائن ندانید. «مِنْ أَهْلِ الْکِتابِ … یُؤَدِّهِ إِلَیْکَ»
۲- امانتدارى، ملاکى براى ارزشیابى افراد است. «یُؤَدِّهِ … لا یُؤَدِّهِ»
۳- ارزشهاى اخلاقى، ثبات دارند. حفظ امانت، در نزد همه نیکو و خیانت در آن، نسبت به هر کسى باشد زشت است. ردّ امانت، یک ارزش است، گرچه از مخالفان باشد. «یُؤَدِّهِ … لا یُؤَدِّهِ»
۴- قیام و استقامت، براى گرفتن حقّ لازم است. «لا یُؤَدِّهِ إِلَیْکَ إِلَّا ما دُمْتَ عَلَیْهِ قائِماً»
۵- استثمار، استحمار و نژادپرستى، ممنوع است. «لَیْسَ عَلَیْنا فِی الْأُمِّیِّینَ سَبِیلٌ»
۶- یهودیان و مسیحیان، خود را اندیشمند و مسلمانان را بى‌سواد و امّى مى‌پنداشتند. «لَیْسَ عَلَیْنا فِی الْأُمِّیِّینَ سَبِیلٌ»
۷- بالاتر از گناه، توجیه گناه است. اهل کتاب اموال مردم را به ناحق مى‌خوردند و مى‌گفتند: خداوند به این کار راضى است. «یَقُولُونَ عَلَى اللَّهِ الْکَذِبَ»
جواب گزینه ۲) غیرمسلمانان امین
قرآن، در جهاد اسلامی، چه امری را نیک می‌شمرد؟
در قیامت، شهید در حالی از قبرش بیرون می آید که شمشیرش را کشیده و از رگهای او خونی بیرون می آید که رنگش رنگ خون و بویش بوی مشک است و با همان حال وارد عرصۀ قیامت می شود… اگر پیامبران در سر راه آنان قرار گیرند به احترام آنها از مرکب پیاده می شوند، با آن وضعیت می روند و بر سرِ سفره های گوهرنشان می نشینند. و هر کدام از شهداء بر هفتاد هزار نفر از خویشاوندان و همسایگان خود شفاعت می کند… همراه من و ابراهیم(ع) در کنار سفرۀ جاودان می نشینند، و هر صبح و شام (با چشم دل) به خدا نظر می کنند.
«پاسخ سؤالات مسابقه درس‌هایی از قرآن ۶ آذر ماه ۱۴۰۴»
۱ـ آیه ۱۱۴ سوره طه، به گسترش چه امری اشاره دارد؟
۱) ظرفیت علمی
۲) ظرفیت وجودی ❇️
۳) ظرفیت دینی
۲ـ بر اساس قرآن، خداوند جهان را در تسخیر چه کسی قرار داده است؟
۱) انسان ❇️
۲) شیطان
۳) هر دو مورد
۳ـ قرآن، بهره گیری انسان از کدام دریاها را تأکید می‌کند؟
۱) دریاهای شور
۲) دریاهای شیرین
۳) هر دو مورد ❇️
۴ـ آیه ۷۵ سوره آل عمران، از چه کسانی تمجید می‌کند؟
۱) مؤمنان امین
۲) غیر مسلمانان امین ❇️
۳) دانشمندان امین
۵ـ قرآن، در جهاد اسلامی، چه امری را نیک می‌شمرد؟
۱) شهادت در راه خدا
۲) پیروزی بر دشمنان
۳) هر دو مورد ❇️
