بی سروصدا یارانه ۱۰ میلیون نفر حذف شد +جزئیات

بررسی آمارهای منتشرشده درباره حذف یارانه افراد نشان می‌دهد در ۱۰ ماه گذشته دولت در کنار حذف یارانه ۳ دهک بالا (دهک‌های ۸ تا ۱۰) به تعداد خانوارهای ۳ دهک ابتدایی نیز افزوده است. تازه‌ترین بررسی‌های «فرهیختگان» نشان می‌دهد جمعیت ۳ دهک اول از ۲۷ میلیون و ۶۸۷ هزار نفر در اسفند ۱۴۰۳ به ۲۸ میلیون و ۷۷۲ هزار در آبان ۱۴۰۴ افزایش یافته است. در همین مدت جمعیت دهک‌های ۴ تا ۹ از ۵۰ میلیون و ۷۵۹ هزار نفر به۴۱ میلیون و ۸۷۴ هزار نفر کاهش پیدا کرده است. بدین‌ترتیب در این مدت، دولت ضمن حذف یارانه ۸ میلیون و ۸۸۴ هزار و ۱۸۳ نفر از یارانه‌بگیران، تشخیص داده یک میلیون و ۸۴ هزار و ۵۸۶ نفر به پایین‌ترین دهک‌های یارانه‌ای اضافه شوند.

چگونه یارانه‌ها حذف شد؟ 

هفته نخست آبان‌ماه احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی به مجلس رفت تا گزارشی درباره رسیدگی به امور معیشتی خانوارهای کم‌درآمد و نظام دهک‌بندی به نمایندگان بدهد. او گفت مبنای وزارتخانه‌اش برای تشخیص ۳ دهک با درآمد بالا، بر اساس «درآمد» است. میدری گفت اگر یک خانواده با سه نفر عضو و دارای منزل اگر ۳۰ میلیون تومان درآمد ماهیانه داشته باشد، در دهک هشتم قرار می‌گیرد و یارانه‌اش حذف می‌شود. برای خانواده‌ای که اجاره‌نشین است این رقم ۴۲ میلیون تومان در نظر گرفته شده است. میدری و همکارانش با این مبنا و با استفاده از «اطلاعات روی کد ملی افراد»؛ «اطلاعات نیروی انتظامی، بیمه‌ها، بانک مرکزی، بورس و…» دهک درآمدی افراد را تعیین کرده‌اند و در صورت اعتراض افراد، اطلاعات دقیق آنها را از بانک مرکزی اخذ کرده‌اند. با این چهارچوب، تا امروز یارانه چند میلیون‌نفری که جزء دهک‌های بالایی طبقه‌بندی شده‌اند، حذف شده است.         

قرار است منابع حاصل از این طریق، صرف پرداخت کالابرگ و حمایت از دهک‌های پایین‌تر جمعیتی بشود. البته نباید این نکته را نیز فراموش کرد که برخلاف دهک‌های ضعیف، حذف یارانه دهک‌های بالایی تأثیر چندانی در وضعیت معیشتی آنها ندارد. آخرین گزارش مرکز آمار ایران از هزینه- درآمد خانوار که در سال ۱۴۰۳ تهیه شده نشان می‌دهد در مناطق شهری کشور یارانه نقدی به طور میانگین سهم نزدیک به ۴ درصدی از کل درآمد خانوار را داشته است. این عدد در دهک‌های اول، دوم و سوم به ترتیب ۱۲.۱، ۸.۸ و ۶.۹ درصد بوده و در دهک چهارم معادل ۴.۹ درصد از درآمد خانوار بوده است. در دهک‌های پنجم، ششم و هفتم این عدد به ترتیب ۴.۲، ۳.۸ و ۳.۳ درصد بوده و این عدد در دهک‌های هشتم، نهم و دهم به ترتیب ۲.۹، ۲.۴ و ۱.۵ درصد بوده است. طبق چهار گزارشی که میدری به مجلس داده، در مرحله نخست حذف یارانه که شامل چهار میلیون نفر شده است، تنها ۵ درصد اعتراض داشتند و در مرحله دوم حذف یارانه‌ها که شامل سه میلیون نفر بوده است، ۲۰ درصد به حذف یارانه‌شان اعتراض کرده‌اند. او البته از مجلس خواسته بود که برای تعیین «مصداق درآمدی» سه دهک برتر، به دولت کمک کند. میدری البته تأکید کرد وزارتخانه‌اش در روند حذف یارانه، یارانه «معلولان، ایثارگران و بیماران خاص» را حذف نکرده است.